10 năm ngày mất của Socrates, trang The Guardian đã thực hiện một bài phỏng vấn với người bạn cũ của ông, Walter Casagrande.
Casagrande và Socrates là những người đồng đội cũ của nhau ở Brazil và Corinthians. Hai người vừa là đồng đội trên sân cỏ, vừa sát cánh chống lại chế độ độc tài quân sự của Brazil. Ngày 4/12/2011, “triết gia” của bóng đá Brazil qua đời vì nhiễm khuẩn đường ruột nặng. Kể từ đó, Casagrande đã sống với cảm giác trống rỗng, vẫn đang phải vật lộn để đối phó với mất mát này.
Socrates ở World Cup 1986.
“Tôi nhớ cách anh ấy nói chuyện. Tôi nghĩ về anh ấy nhiều lần trong tuần, chủ yếu là khi điều gì đó tốt đẹp xảy ra với tôi. Anh ấy là người đàn ông xuất hiện trong tâm trí tôi vào những khoảnh khắc tuyệt vời này. Đôi khi tôi lấy điện thoại di động để gọi cho anh ấy, nhưng tôi nhớ rằng tôi không thể, rằng anh ấy không còn ở đây nữa. Tôi muốn chia sẻ nhiều điều với anh ấy – chỉ với anh ấy. Có một số vấn đề mà tôi chỉ có thể nói với anh ấy. Thật đáng buồn. Tôi không thể nói những điều này với người khác vì sẽ không ai hiểu tôi như anh ấy đã làm. Không ai ở cùng tần số với tôi như anh ấy cả.”
Socrates là đội trưởng của đội tuyển Brazil tham dự kỳ World Cup 1982 đáng nhớ, nhưng ông còn hơn cả một cầu thủ bóng đá. Ông là nhà lãnh đạo của Phong trào dân chủ Corinthians, một phong trào trong những năm 80, chống lại chế độ độc tài quân sự của Brazil. Trong 6 năm, Socrates đã cân bằng giữa bóng đá với việc học y khoa, chơi bóng tại địa phương cho Botafogo trước khi tốt nghiệp Đại học Sao Paulo năm 1977.
Casagrande nói: “Phong trào của chúng tôi thành công vì nhiều điểm, nhưng cơ bản nhất là Socrates. Chúng tôi cần một thiên tài như anh ấy, một người được chính trị hóa, thông minh và được ngưỡng mộ. Anh ấy là một lá chắn cho chúng tôi. Nếu không có anh ấy, chúng tôi không thể có Phong trào dân chủ Corinthians.”
“Nhưng với tư cách là một đội bóng, chúng tôi cũng cần phải giành chiến thắng. Hãy tưởng tượng việc kêu gọi dân chủ dưới chế độ độc tài quân sự. Chúng tôi cần phải trở nên tốt hơn, tất cả mọi người. Nếu chúng tôi không chơi tốt và giành chiến thắng, chúng tôi sẽ bị chế độ độc tài giết chết.”
Casagrande và Socrates chỉ chơi với nhau trong 3 năm nhưng đó là một thời kỳ căng thẳng. Casagrande, người trẻ hơn 9 tuổi, gia nhập đội 1 của Corinthians vào năm 1982, khơi mào cho một mối quan hệ hợp tác đáng nhớ trong và ngoài sân cỏ: “Mối quan hệ của chúng tôi không phải là tình cha con hay như một người anh trai. Mối quan hệ của tôi với Magrao [biệt danh của Socrates] là tình yêu trong sáng.”
Casagrande tự hào về những gì ông đã làm cho đất nước và nhận thấy khó có thể tạo ra một phong trào tương tự ở ngày nay. Tuy nhiên, ông cảm thấy đáng xấu hổ khi có rất ít cầu thủ Brazil chọn nói lên những vấn đề ngoài bóng đá: “Cầu thủ thích điện thoại di động của họ hơn bất cứ thứ gì khác. Mọi thứ đều là Instagram và mạng xã hội. Họ không quan tâm đến mọi người. Đó là thế hệ bị xa lánh nhất mọi thời đại vì họ đang chơi bóng ở nước ngoài và khi ở đây, họ phớt lờ mọi người, đeo tai nghe đi dạo để không nghe thấy gì.”
Trong một thời gian sau khi nền dân chủ được khôi phục, Casagrande tránh xa các cuộc thảo luận chính trị. Nhưng thái độ của ông đã thay đổi khi Jair Bolsonaro ra ứng cử tổng thống vào năm 2018: “Lúc này tôi không thể im lặng. Điều đó là không thể vì tôi là một nạn nhân nữa của chính phủ khủng khiếp này. Sau năm 2018, tôi quyết định đứng lên chống lại Jair Bolsonaro vì ông ta đã tấn công tôi trên mạng xã hội. Ông ta đã đăng và chỉnh sửa một video trên mạng xã hội, một tin tức giả mạo, kích động tôi và kêu gọi nhiều người xúc phạm tôi. Bolsonaro là một kẻ nói dối. Ông ta là một người đàn ông tin rằng mình có thể làm bất cứ điều gì, rằng chúng ta không cần phải có bất kỳ giới hạn nào, rằng chúng ta có thể kỳ thị đồng tính, phân biệt chủng tộc và phản khoa học.”
Kể từ đó, Casagrande là kẻ thù của chính phủ Brazil và những người ủng hộ chính phủ này. Bất cứ khi nào ông đăng điều gì đó trên internet hoặc nói điều gì đó chống lại tổng thống, ông đều phải hứng chịu một làn sóng tấn công. Khi được hỏi Socrates sẽ làm gì nếu còn sống, Casagrande không nghi ngờ gì: “Anh ấy sẽ xuống đường tổ chức các cuộc biểu tình chống lại Bolsonaro. Tôi chắc chắn về điều đó. Anh ấy sẽ năng động hơn tôi vì tôi có một số giới hạn. Thật tuyệt khi được sát cánh cùng Magrao đấu tranh cho dân chủ một lần nữa.”
Casagrande và Socrates .
Trong những năm 90, Casagrande và Socrates chia tay nhau vì một lý do cụ thể. Casagrande nhảy vào ma túy sau khi từ giã bóng đá. Socrates không bao giờ ủng hộ Casagrande vì bạn mình dính líu đến ma túy, mặc dù ông cũng là một con nghiện rượu, một chứng nghiện đã cướp đi mạng sống của ông. Casagrande đã hòa giải với Socrates vào năm cuối của cuộc đời bạn mình nhưng tiếc nuối vì họ không có nhiều thời gian để sống một cuộc sống mới cùng nhau.
“Tôi không nghi ngờ gì rằng mình đã có thể cứu anh ấy bởi vì tôi là một người sống sót, một nhân chứng sống của một người đã vượt qua cơn nghiện. 10 năm trước, điều đó là không thể vì tôi bệnh tật, nghiện ngập. Nhưng bây giờ tôi ổn. Tôi sẽ cho anh ấy thấy rằng chúng tôi có thể lớn lên và sống một cuộc sống tốt. Chúng tôi có thể đến thư viện, thảo luận về chính trị và uống cà phê. Đúng, cà phê, không phải bia, vì một số thứ bây giờ rất khác.”
Những bàn thắng đẹp nhất của Socrates:
